Μένουμε σπίτι και, παρακολουθώντας δυο ντοκιμαντέρ, περιηγούμαστε στις ελαιοφόρες περιοχές της Λακωνίας και της Λέσβου για να ανακαλύψουμε την ιστορία της ελιάς και της επεξεργασίας της, παρέα με τον δημοφιλή ηθοποιό Ιεροκλή Μιχαηλίδη.
Πρώτος σταθμός η Σπάρτη και το Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), που αναδεικνύει τον πολιτισμό, την ιστορία και την τεχνολογία της ελιάς και της ελαιοπαραγωγής στον ελλαδικό χώρο, από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Στην περιήγηση ερευνούμε τα στάδια ζωής της ελιάς και κατανοούμε την άρρηκτη σύνδεσή της όχι μόνο με τις διατροφικές συνήθειες, την οικονομία, τη λατρεία, τα έθιμα, αλλά και με την ταυτότητα του τόπου μας.
Το νοερό ταξίδι συνεχίζεται στη Λέσβο και στο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας του ΠΙΟΠ, που προβάλλει τη βιομηχανική φάση της ελαιουργίας στην Ελλάδα. Το Κοινοτικό Ελαιοτριβείο της Αγίας Παρασκευής (γνωστό ως «Μηχανή του Κοινού»), που αποκατεστημένο σήμερα στεγάζει το Μουσείο, υπήρξε πρωτοβουλία των κατοίκων της περιοχής. Ξεκίνησε στις αρχές του 20ού αιώνα και είχε στόχο, εκτός από τη βελτίωση της παραγωγής του ελαιολάδου, την ανάπτυξη της κοινότητας μέσω της διαχείρισης των κερδών του ελαιοτριβείου, με ευεργετικά αποτελέσματα για τον κοινωνικό ιστό και τις υποδομές της περιοχής.
Για το πρώτο ντοκιμαντέρ πατήστε εδώ
Για το δεύτερο ντοκιμαντέρ πατήστε εδώ
Ένα από τα εκατοντάδες Σπιτοχελίδονα που βρήκαν εσπευσμένα καταφύγιο στην περιοχή του Ναυπλίου. Φωτ.: Αργοναυπλία
Οι αντίξοες καιρικές συνθήκες των τελευταίων ημερών και ιδιαίτερα οι ισχυροί βορινοί άνεμοι έχουν αναγκάσει χιλιάδες μεταναστευτικά πουλιά να διακόψουν το ταξίδι τους και να αναζητήσουν απεγνωσμένα καταφύγιο σε πολλές περιοχές της νότιας Ελλάδας.
Παρακαλούμε σεβαστείτε τα πουλιά που έχουν πιεστεί πολύ από τις ακραίες αυτές συνθήκες και βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση:
Μην τα πλησιάζετε και μην τα ενοχλείτε καθόλου! Είναι αποδυναμωμένα και κάθε περαιτέρω δαπάνη ενέργειας μπορεί να αποβεί γι’ αυτά μοιραία.
Πολλά πουλιά σταθμεύουν στην άσφαλτο. Πολύ προσοχή από τους οδηγούς! Είναι κρίμα ένα πουλί να έχει διανύσει χιλιάδες χιλιόμετρα πάνω από τη Σαχάρα και τη Μεσόγειο για να καταλήξει κάτω από τις ρόδες ενός αυτοκινήτου.
Προστατέψτε τα από τις οικόσιτες γάτες, μέχρι να αναχωρήσουν ή να καταφέρουν να πετάξουν σε πιο ασφαλές μέρος.
Για όσα χρειάζονται περίθαλψη, παρακαλούμε επικοινωνήστε άμεσα με έναν Σύλλογο Περίθαλψης Άγριων Ζώων για να σας δοθούν σχετικές οδηγίες:
Αποδυναμωμένα χελιδόνια έχουν σταθμεύσει πάνω στην άσφαλτο επαρχιακού δρόμου. Φωτ.: Αργοναυπλία
Σταχτάρες έχουν βρει καταφύγιο κάτω από απλωμένο χαλί στην Εύβοια. Φωτ.: Δημήτρης Μαρινάκης
Εκατοντάδες χελιδόνια έχουν σταθμεύσει σε παραθαλάσσια μπαλκόνια σπιτιών στην Εύβοια. Φωτ.: Δημήτρης Μαρινάκης
Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία είναι μια περιβαλλοντική οργάνωση που προστατεύει ιδιαίτερα τους φτερωτούς μας φίλους. Στην αφίσα που ακολουθεί μάς δείχνει τα πιο γνωστά είδη χελιδονιών που έχουμε στην Ελλάδα.
Μάθετε να τα ξεχωρίζετε μελετώντας την αφίσα.
Μία από τις δράσεις που κάνει κάθε χρόνο είναι «Τα Χελιδονίσματα», όπου τα παιδιά μαθαίνουν να κατασκευάζουν χελιδονοφωλιές από πηλό.
Αν έχετε στο σπίτι σας πηλό, μπορείτε να φτιάξετε μια πήλινη φωλιά και να την τοποθετήσετε στο μπαλκόνι σας. Θα βοηθήσετε έτσι τα καταπονημένα χελιδόνια να εξοικονομήσουν δυνάμεις. Στην αφίσα που ακολουθεί θα βρείτε όλες τις απαραίτητες οδηγίες για την κατασκευή της.
Σε πολλές περιοχές της χώρας μας, την 1η Μαρτίου ή στις 21 Μαρτίου, ημέρα της εαρινής ισημερίας, τα παιδιά γυρνάνε στα σπίτια κρατώντας ένα αρθρωτό ομοίωμα χελιδονιού, την «χελιδόνα», και τραγουδούν ένα είδος καλάντων, τα χελιδονίσματα.
Το έθιμο του καλαντίσματος της Άνοιξης χάνεται στα βάθη των αιώνων, τότε που ακόμη ο Μάρτης ήταν ο πρώτος μήνας του χρόνου και για να τον προϋπαντήσουν έψελναν ευχές και κάλαντα. Στο Βυζάντιο, ακόμη και μετά την καθιέρωση του Γενάρη σαν πρώτου μήνα του έτους, συνέχισαν να υμνούν με κάλαντα τον Μάρτη και να υποδέχονται με αυτά την Άνοιξη.
Οι «Χελιδονιστές», που ήταν κυρίως παιδιά αλλά και σε κάποιες περιπτώσεις ενήλικες, γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας τραγούδια για τον ερχομό των χελιδονιών. Παλιά, οι νοικοκυρές έδιναν στα παιδιά λάδι, κρασί, αλεύρι, σιτάρι, αυγά και σε λίγες περιπτώσεις χρήματα. Τα λεφτά καθώς και ότι προϊόντα μάζευαν τα παιδιά τα αφιέρωναν στην εκκλησία.
Την «χελιδόνα» σε κάποιες περιοχές την στολίζουν με φύλλα κισσού, που είναι χαρακτηριστικό της αειθαλούς βλάστησης, σε άλλες, με ζουμπούλια ή άλλα ανοιξιάτικα λουλούδια, κι αλλού της κρεμούν κουδουνάκια και πολύχρωμα χαρτιά. Μπορείτε να φτιάξετε κι εσείς μία χελιδόνα.
Με τη βοήθεια των γονιών σας μπορείτε να κατασκευάσετε κι εσείς μια «Χελιδόνα». Μη ξεχάσετε να κρεμάσετε κουδουνάκια!!!
Εδώ μπορείτε να ακούσετε τα κάλαντα «Χελιδόνα έρχεται απ τη Μαύρη θάλασσα…».
Χελιδόνα έρχεται
απ’ τη Mαύρη θάλασσα
θάλασσα ν-απέρασε
έκατσε και λάλησε.
Mώρ’ καλή νοικοκυρά
σέβα, έβγα στο κελάρι
φέρε αυγά σαρακοστιά
και σκοινιά πεντηκοστά
για να δέσομε το Mάρτη
και το τσιλιμπουρδάκι
κι αν δεν έχετε αυγά
παίρνομε την κλωσσαριά
να γεννάει, να κλωσάει
και να σέρνει τα πουλιά.
Σήμερα, παιδιά, σας προτείνουμε ένα διαδικτυακό παιχνίδι 99 ερωτήσεων για την Κλιματική Αλλαγή, με το οποίο θα αποκτήσετε πολλές νέες γνώσεις για όλα όσα σχετίζονται με το φαινόμενο που ζει έντονα τις τελευταίες δεκαετίες ο πλανήτης μας.
Οι ερωτήσεις θα σας βοηθήσουν να ξεκαθαρίσετε έννοιες όπως «καιρός-κλίμα», «φαινόμενο του θερμοκηπίου» αλλά και να υιοθετήσετε τις ατομικές και συλλογικές δράσεις για να μετριαστούν οι καταστροφικές συνέπειες του φαινομένου.
Μπορείτε να παίξετε μόνοι σας ή με τα αδέλφια σας ή με τους γονείς σας. Όσο για τα λάθη: μην ξεχνάτε ότι και από τα λάθη μας μαθαίνουμε! Και το πιο σημαντικό: ό,τι μάθετε από το παιχνίδι μην παραλείψετε να το μοιραστείτε με την οικογένειά σας!!! Και γιατί όχι, όταν επιστρέψετε στο σχολείο, να το συστήσετε και στους υπόλοιπους συμμαθητές σας!
Το παιχνίδι βρίσκεται στην ιστοσελίδα του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς και μπορείτε να μπείτε σε αυτό πατώντας πάνω στην εικόνα.
Σήμερα θα μάθουμε να φτιάχνουμε μόνοι μας σπιτική πλαστελίνη με υλικά που όλοι έχουμε στο σπίτι μας και μετά να δημιουργούμε με αυτήν έργα τέχνης!!!
ΣΠΙΤΙΚΗ ΠΛΑΣΤΕΛΙΝΗ
Ψάχνοντας στο διαδίκτυο βρήκα μια εύκολη συνταγή. Θα χρειαστούμε βασικά υλικά από την κουζίνα μας, αλλά και χρώματα ζαχαροπλαστικής, που θα βρούμε στα μεγάλα σουπερμάρκετ ή τα φτιάχνουμε μόνοι μας, όπως θα δείτε παρακάτω. Αν δεν βρούμε χρώματα ζαχαροπλαστικής, δημιουργούμε τα έργα μας με λευκή πλαστελίνη και τα χρωματίζουμε με τέμπερες.
ΥΛΙΚΑ (ΒΑΣΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΗ)
2 κούπες αλεύρι
1 κούπα αλάτι
1 κούπα κρύο νερό
2 κουταλιές της σούπας λάδι
ΓΙΑ ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΑ
Χρώματα ζαχαροπλαστικής (μπλε, κόκκινο, κίτρινο)
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Αναμειγνύουμε τα βασικά υλικά σε ένα μπολ. Ζυμώνουμε το μείγμα μέχρι να να γίνει ομοιόμορφο. Προσθέτουμε λίγο άρωμα βανίλιας (προαιρετικά), για να μυρίζουν όμορφα.
Χωρίζουμε τη ζύμη μας σε τόσα μέρη όσα τα χρώματα ζαχαροπλαστικής που έχουμε. Στάζουμε αρκετή ποσότητα χρώματος και ζυμώνουμε μέχρι να ενσωματωθεί ομοιόμορφα στη ζύμη μας. Αποθηκεύουμε σε μπωλ και την διατηρούμε στο ψυγείο.
Μπορείτε να δείτε τα βιντεάκια για την εκτέλεση της συνταγής.
Για το Κίτρινο: Κρόκος Κοζάνης ή Κουρκούμι (Ινδικό μπαχαρικό) ή κρόκος αυγού
Προσοχή στην ποσότητα γιατί είναι πολύ δυνατά. Καλύτερα να τα διαλύσετε σε λίγο νερό πριν τη χρήση για να τσεκάρετε το χρώμα. Στον κρόκο του αυγού κάνετε την ίδια διαδικασία με το φούρνο αφού πρώτα όμως βράσετε καλά το αυγό.
Για το Πορτοκαλί: Καρότο
Για το Πράσινο: Σπανάκι
Για το Καφέ: Κακάο ή αλεσμένοι κόκκοι καφέ
Για το Μωβ: Μύρτιλα ή μωβ λάχανο
Για το Μπλε: Φτιάχνουμε το μωβ, το διαλύουμε σε λίγο νερό, ρίχνουμε μέσα λίγη μαγειρική σόδα και το βλέπουμε να μεταμορφώνεται σε υπέροχο μπλε!
Η διαδικασία
Βήμα 1ο: Πλένουμε τα υλικά μας και αφαιρούμε τους σπόρους αν έχουν
Βήμα 2ο: Τα στεγνώνουμε, τα κόβουμε σε ψιλές φέτες
Βήμα 3ο: Τα ψήνουμε στο φούρνο στον αέρα, στους 150 βαθμούς, μέχρι να αποξηρανθούν.
Βήμα 4ο: Τα αφήνουμε να κρυώσουν και μετά τα κάνουμε σκόνη στο γουδί ή το multi.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΜΕ ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ
Από εδώ και πέρα αφήνουμε τη φαντασία μας ελεύθερη να δουλέψει και να δημιουργήσει. Μπορούμε να δημιουργήσουμε τρισδιάστατες φιγούρες ή επίπεδους πίνακες.
Πολλές ιδέες για δημιουργίες σχολικών ομάδων θα βρείτε στο ιστολόγιο Εργαστήριο Εικαστικών.
ΓΙΑ ΤΑ ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ
Μπορούμε να δημιουργήσουμε ταινίες ANIMATION με ωραία μηνύματα για τα σύγχρονα προβλήματα και να περάσουμε δημιουργικά τις ώρες που Μένουμε σπίτι, όπως τα παρακάτω:
Μη ξεχάσετε να στείλετε τις δημιουργίες σας στον ψηφιακό μας πίνακα https://padlet.com/aletsig/bte6v3juo4h8 μαζί με το όνομά σας, την τάξη και το σχολείο σας!!!
Κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, γιατί σαν σήμερα το 1805 γεννήθηκε ο μεγάλος Δανός παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Την εορτή αυτή καθιέρωσε το Διεθνές Συμβούλιο Βιβλίων για την Νεότητα (IBBY) το 1966, με σκοπό να εμπνεύσει στα παιδιά την αγάπη για το διάβασμα και να προκαλέσει την προσοχή των μεγαλυτέρων στο παιδικό βιβλίο.
Έτσι, λοιπόν, σήμερα θα «διαβάσουμε» ή μάλλον θα κλείσουμε τα μάτια μας και θα ακούσουμε το βιβλίο του αγαπημένου συγγραφέα Χρήστου Μπουλώτη με τίτλο «Το κροκοδειλάκι που έγινε λιβάδι», το οποίο εικονογράφησε η Φωτεινή Στεφανίδη και εκδόθηκε από τις Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο το 2018.
Η ιστορία μας μιλάει για ένα κροκοδειλάκι, που με παράδοξο τρόπο έφυγε από την πατρίδα του, την όμορφη Αίγυπτο, και έφτασε να προσγειωθεί στην Αθήνα. Θα πέσει άραγε στα χέρια των μεγάλων που το βλέπουν σαν θηρίο και θέλουν να το φυλακίσουν ή θα βρει προστασία από τα παιδιά που θα το αγαπήσουν και θα το βοηθήσουν;
Μπορείτε να ακούσετε το παραμύθι ηχογραφημένο από το κανάλι Παραμύθι χωρίς όρια- Αμυμώνη, στο οποίο θα βρείτε ηχογραφημένα κι άλλα παρόμοια βιβλία. Τα παραμύθια διαβάζουν με αγάπη οι εθελοντές του φορέα «Διαβάζω για τους άλλους», για να τα ακούσουν παιδιά με περιορισμένη όραση.
Δραστηριότητες
Σκεφτείτε λίγο πάνω στην υποδοχή που έκαναν τα παιδιά στο κροκοδειλάκι και πόσο σε αυτή την πράξη κυριαρχεί η αποδοχή και η αλληλεγγύη.
Σκεφτείτε πόσο μεγάλη ήταν η νοσταλγία του μικρού «μετανάστη» για την πατρίδα του και την οικογένειά του. «Νόστο» την έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες και «νόστιμο ήμαρ» ονόμαζαν την γλυκιά ημέρα της επιστροφής τους στην πατρική γη.
Τι θα λέγατε τώρα να ζωγραφίσετε το «λουλουδάτο χαρτί», με το οποίο τα παιδιά περιτύλιξαν το κροκοδειλάκι; Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πολλά χρώματα και να φτιάξετε πολλά λουλούδια, λουλούδια όλων των χρωμάτων. Μπορείτε να βγείτε στο μπαλκόνια σας και να βρείτε αληθινά λουλούδια και να κολλήστε πάνω στο χαρτί σας.
Μπορείτε ακόμη να μεταμορφωθείτε και εσείς σε λιβάδι. Πώς;;; Ας βρει ο καθένας τον δικό του τρόπο!!!
Μη ξεχάσετε να στείλετε τις δημιουργίες σας στον ψηφιακό μας πίνακα https://padlet.com/aletsig/bte6v3juo4h8 μαζί με το όνομά σας, την τάξη και το σχολείο σας!!!
Αν θέλετε ακόμα…
Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα Χρήστου Μπουλώτη πατώντας εδώ.
Σήμερα θα κάνουμε ένα Πείραμα!!! Θα φτιάξουμε μόνοι μας χειροποίητο χαρτί και έτσι θα μάθουμε στην πράξη τι σημαίνει Ανακύκλωση!!! Θα δημιουργήσουμε μόνοι μας ανακυκλωμένο χαρτί!
Ξεκινάμε! Μαζεύουμε παλιά έντυπα, όπως εφημερίδες, περιοδικά ή φύλλα φωτοτυπίας που δεν χρειαζόμαστε πια. Προσοχή: Να μην είναι γυαλιστερό το χαρτί, όπως τα εξώφυλλα των περιοδικών, αλλά απορροφητικό όπως οι εσωτερικές σελίδες στα περισσότερα.
Από υλικά θα σας χρειαστεί ακόμη μόνο νερό. Από εργαλεία; Εδώ θα ψάξετε μέσα στο σπίτι να βρείτε ό,τι σας είναι απαραίτητο. Με λίγα λόγια θα αυτοσχεδιάσετε και θα βρείτε τις δικές σας λύσεις, αφού παρακολουθήσετε τρεις διαφορετικές εκδοχές στα παρακάτω βιντεάκια. Ακολουθήστε τις οδηγίες και βρείτε την πιο απλή δική σας λύση! Μη διστάσετε να ζητήσετε τη βοήθεια των γονιών σας, αν δυσκολευτείτε.
Μπορείτε, αν θέλετε, να χρωματίσετε με τέμπερες τον χαρτοπολτό σας ή να τον αφήσετε στο φυσικό του χρώμα και να ζωγραφίσετε με τέμπερες, όταν στεγνώσει .
Σας εύχομαι καλή επιτυχία!
Και μη ξεχάσετε να ανεβάσετε μια φωτογραφία από το χαρτί που δημιουργήσατε στον ψηφιακό μας πίνακα https://padlet.com/aletsig/bte6v3juo4h8 μαζί με το όνομά σας, την τάξη και το σχολείο σας!!!
Βίντεο 1
Βίντεο 2
Βίντεο 3
Αφού δείτε τα βιντεάκια, μπορείτε να παίξετε και το Παιχνίδι!!!
Το βιβλίο αυτό έχει βασιστεί στα αποτελέσματα της διδακτορικής έρευνας (PhDresearch) που εκπονήθηκε από την Μαριάνα Φουέντες με θέμα την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στον πληθυσμό των πράσινων χελωνών στο Βόρειο τμήμα του Μεγάλου
Κοραλλιογενή Υφάλου.
Ο βασικός χαρακτήρα τους βιβλίου, η Μυρσίνη, βασίστηκε σε πραγματική χελώνα στην οποία έβαλαν ετικέτα το 2008 στο νησί Μερ (MerIsland), στα Στενά Τόρρες και την παρακολουθούσαν μέσω δορυφόρου. Ονομάστηκε έτσι από μαθητές του τοπικού δημόσιου σχολείου Ταγκάη (Tagai).
Το βιβλίο αυτό είναι αφιερωμένο στα παιδιά των Νησιών των Στενών Τόρρες με την ελπίδα ότι θα μάθουν για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις θαλάσσιες χελώνες
και θα βρουν τον τρόπο να κάνουν την διαφορά.
Το κείμενο είναι γραμμἐνο και στα ελληνικά και στα αγγλικά. Έτσι λοιπόν, παιδιά, μπορείτε να κάνετε εξάσκηση στα αγγλικά σας.
Μόλις τελειώσετε την ανάγνωση, ζωγραφίστε σε ένα άσπρο χαρτί τη Μυρσίνη μαζί με ένα σύνθημα. Με το σύνθημα θα προτρέπετε τα υπόλοιπα παιδιά να υιοθετήσουν μια συνήθεια ωφέλιμη για το περιβάλλον, με στόχο όλοι μαζί να επιβραδύνουμε την κλιματική αλλαγή. Το κείμενο σας έχει δώσει ήδη πολλές ιδέες.
Από σήμερα εγκαινιάζουμε μια νέα Κατηγορία δημοσιεύσεων με τον τίτλο: «Μένουμε σπίτι». Εδώ θα δημοσιεύουμε εκπαιδευτικό υλικό, που θα περιλαμβάνει ποικιλία βίντεο, παιχνιδιών, τραγουδιών, κατασκευών, αλλά και λογοτεχνικών βιβλίων με θέμα το Περιβάλλον.
Παιδιά και γονείς, τις μέρες που μένουμε σπίτι για να προστατεύσουμε τη δημόσια υγεία, θα μπορούμε να διαβάζουμε, να τραγουδάμε, να παίζουμε και παράλληλα θα εκφράζουμε την αγάπη μας για το Περιβάλλον με μικρές διασκεδαστικές δραστηριότητες.
Θα χαρούμε πολύ να μας στέλνετε τις δραστηριότητες που πραγματοποιήσατε στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο perekp@dipe-dytik.att.sch.gr. Μετά από λίγες μέρες θα τις βλέπετε δημοσιευμένες σε αυτό εδώ το ιστολόγιο!!!
Όλα αυτά όσο τα σχολεία είναι κλειστά, γιατί μετά… μάς περιμένουν νέες δράσεις στο πεδίο! Μείνετε συντονισμένοι!
Περιβάλλον και Παιδεία 