Επιμορφωτική ημερίδα στον Υδροβιότοπο του Βουρκαρίου και στον Αρχαιολογικό Χώρο Αγίας Τριάδας Μεγάρων την Κυριακή 25/9/2022

Οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Α΄, Γ΄ Αθήνας και Δυτικής Αττικής, δια των Υπευθύνων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής – Αρχαιολογικό Μουσείο Μεγάρων, στο πλαίσιο του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΕΗΠΚ) 2022 «Βιώσιμη Πολιτιστική Κληρονομιά- Διατηρώντας το παρελθόν για τις μελλοντικές γενιές» και στο πλαίσιο του Τοπικού Δικτύου «Σχολεία για το κλίμα», διοργανώνουν επιμορφωτική ημερίδα με θέμα:

«Η πολιτιστική κληρονομιά μπροστά στην απειλή της κλιματικής αλλαγής».

Η επιμορφωτική ημερίδα θα πραγματοποιηθεί στον Υδροβιότοπο του Βουρκαρίου και στον Αρχαιολογικό Χώρο Αγίας Τριάδας Μεγάρων την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου ώρες 11:00 έως 13:00. 

Στόχος της ημερίδας είναι η γνωριμία των εκπαιδευτικών με την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής και η ευαισθητοποίηση σε θέματα προστασίας της βιοποικιλότητας έναντι της κλιματικής αλλαγής και της καταστροφής του περιβάλλοντος μέσα από δράσεις των φορέων και της κοινωνίας των πολιτών. 

Με εξειδικευμένες εισηγήσεις θα διερευνηθεί η διασύνδεση της πολιτιστικής κληρονομιάς με τη διατήρηση του τοπίου, την άγρια ζωή και τη βιοποικιλότητα, καθώς και οι τρόποι ενσωμάτωσης και αρμονικής ένταξης των μνημείων στο σήμερα. Η προσέγγιση αυτή εντάσσεται στο γενικότερο προβληματισμό που κυριαρχεί στην εποχή μας για τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής και της περιβαλλοντικής φθοράς. Θα δοθεί έμφαση στον ενεργό ρόλο των κοινοτήτων μέσα από μια κριτική ματιά συνηθειών και πρακτικών με περιβαλλοντικό αντίκτυπο. 

Εισηγήσεις:

• Χριστίνα Καζαζάκη, Αρχαιολόγος ΕΦΑΔΑ- Αρχαιολογικό Μουσείο Μεγάρων, “Αρχαιότητες Αγ. Τριάδας και υδροβιότοπος Βουρκαρίου. Το χθες και το σήμερα”
• Μαρία Δημοπούλου, Ελένη Νιάρχου, Αλεξάνδρα Τσίγκου, Υπεύθυνες Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, “Προστατεύοντας την βιοποικιλότητα των ιστορικών τόπων από την κλιματική αλλαγή”
• Στέργιος Τσαρτακλέας & Αντώνης Βόγλης, Εκπρόσωποι του Συντονιστικού Φορέα Συλλόγων περιοχής, “Η συμβολή της κοινωνίας των πολιτών στην προστασία των μνημείων και των οικοσυστημάτων”

Η συμμετοχή των εκπαιδευτικών είναι προαιρετική. Στους συμμετέχοντες θα δοθούν βεβαιώσεις συμμετοχής.

Για την καλύτερη οργάνωση της επιμορφωτικής ημερίδας, παρακαλούνται οι ενδιαφερόμενοι εκπαιδευτικοί να δηλώσουν τη συμμετοχή τους συμπληρώνοντας την ακόλουθη ηλεκτρονική φόρμα https://forms.gle/ep9Z1FgBqkR89vJA9 έως και την Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2022.

Εκπαιδευτικές δράσεις στους υγρότοπους της Δυτικής Αττικής: Βουρκάρι Μεγάρων

Άλλος ένας πολύ σημαντικός υγρότοπος στης Αττικής, που προσφέρεται για Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, είναι το αγαπημένο μας Βουρκάρι Μεγάρων, ένας υδροβιότοπος έξω από τα Μέγαρα που έχει χαρακτηριστεί ως περιφερειακό πάρκο. Εκεί διοργανώνουμε εκπαιδευτικές δράσεις με σχολεία της περιοχής. Αυτές περιλαμβάνουν γνωριμία με το οικοσύστημα, ορνιθοπαρατήρηση, τοπική ιστορία για το Τείχος της Αγίας Τριάδας, παιχνίδια εμπιστοσύνης, αλληλεγγύης, συνεργασίας και «ανταγωνισμού», αλλά και καλλιτεχνικές δραστηριότητες ζωγραφικής στο ξωκλήσι της Αγίας Τριάδας.

Φέτος συμμετείχαν σε τρεις διαφορετικές ημερομηνίες μαθητές και μαθήτριες Ε και Στ τάξης του 1ου ΔΣ Νέας Περάμου και Στ τάξης του 9ου ΔΣ Μεγάρων με τους εκπαιδευτικούς τους.

Είναι μια δράση ευαισθητοποίησης για τα τοπικά προβλήματα και καλλιέργειας της ενεργού πολιτειότητας! Ευχαριστούμε την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία που πάντα μάς συνδράμει με τεχνικά μέσα και εκπαιδευτικό υλικό, τον συνάδελφο Μιχάλη Ξυδιά για την προσφορά του χρόνου και των γνώσεών του, τους εθελοντές από τους τοπικούς συλλόγους για τη συνδρομή τους!!!

Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων 2020 στο Βουρκάρι

Οι παγκόσμιες ημέρες υπάρχουν για να μας θυμίζουν αυτά που θα έπρεπε να εκτιμάμε και θυμόμαστε κάθε μέρα…

Όλοι μαζί η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Αττικής, τα Δημοτικά Σχολεία των Μεγάρων, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, μέλη του Συντονιστικού Φορέα Συλλόγων για την προστασία του Βουρκαρίου και εθελοντές ορνιθολόγοι γιορτάσαμε την Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων στο αγαπημένο Βουρκάρι, παρέα με μερικούς από τους πιο εντυπωσιακούς φτερωτούς του κατοίκους.

Το παρόν έδωσαν Φοινικόπτερα, Λευκοτσικνιάδες, Καστανοκέφαλοι Γλάροι, Πρασινοκέφαλες Πάπιες, Βαρβάρες και Χουλιαρομύτες που γιόρτασαν τη μέρα γευματίζοντας σε ήρεμα νερά με μια υπέροχη λιακάδα!

Τονίστηκαν οι αξίες των υγροτόπων, οι απειλές που δέχονται και η ανάγκη προστασίας τους από τους πολίτες, τους φορείς και την οργανωμένη πολιτεία με τους νόμους της. Σύσσωμη η εκπαιδευτική κοινότητα αναμένει την υλοποίηση από πλευράς της Πολιτείας των ενδεδειγμένων δράσεων προστασίας και ανάδειξης του υγροτόπου του Βουρκαρίου, κατ’ εφαρμογή του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος του 2017, με το οποίο η ευρύτερη περιοχή του υγροτόπου των Μεγάρων ανακηρύχτηκε ως Περιφερειακό Πάρκο.

Γιατί η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση είναι ανάγκη για τα σημερινά παιδιά!

Οι φωτογραφίες που ακολουθούν έχουν τραβηχτεί από τον εθελοντή ορνιθολόγο Αντώνη Σπανό, ο οποίος καταγράφει συστηματικά την ορνιθοπανίδα του Βουρκαρίου.

Επιμορφωτικό σεμινάριο στον υγρότοπο Βουρκάρι Μεγάρων

Οι Διευθύνσεις Π.Ε. και Δ.Ε. Δυτικής Αττικής και Β΄ Αθήνας, δια των Υπευθύνων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, σε συνεργασία με το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ελευσίνας, το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων και την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, στο πλαίσιο του έργου ΕΟΧ «Αύξηση της γνώσης και της ευαισθητοποίησης σχετικά με την ανασύσταση και αποκατάσταση των υγροτόπων Αττικής», διοργανώνουν σεμινάριο επτά (7) διδακτικών ωρών με θέμα:

«Ο υγρότοπος Βουρκάρι Μεγάρων μας “μιλάει” για το παρελθόν και το μέλλον του»

Το σεμινάριο θα είναι βιωματικό με δραστηριότητες στο πεδίο και θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 1 Απριλίου 2017 από τις 10:00 έως τις 15:00 στον υγρότοπο Βουρκαρίου Μεγάρων. Απευθύνεται σε 50 εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων που υπηρετούν σε σχολεία της Δυτικής Αττικής και της Β΄ Αθήνας.

Στόχοι του σεμιναρίου είναι η γνωριμία των εκπαιδευτικών με τον υγρότοπο Βουρκαρίου, η διερεύνηση των δυνατοτήτων αξιοποίησής του για την ανάπτυξη δράσεων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, καθώς και η απόκτηση εμπειρίας στον σχεδιασμό παιδαγωγικών δραστηριοτήτων στη φύση.

Το σεμινάριο διαρθρώνεται σε βιωματικά εργαστήρια, η θεματική των οποίων αφορά: την αξία των υγροτόπων για τη φύση και τον άνθρωπο, τη σπουδαιότητα της υγροτοπικής βλάστησης, τον πλούτο της ορνιθοπανίδας, τη βιοποικιλότητα που στηρίζει η παράκτια ζώνη, τις ανθρώπινες δραστηριότητες στην περιοχή και τις πιέσεις που ασκούν στον υγρότοπο, καθώς και τη σύνδεση του υγροτόπου Βουρκαρίου με την τοπική ιστορία και τον πολιτισμό. Στο πλαίσιο του σεμιναρίου, θα παρουσιασθεί η δράση των τοπικών συλλόγων για την προστασία του υγροτόπου και οι εκπαιδευτικοί θα κληθούν να επεξεργαστούν προτάσεις για την προστασία και τη διατήρησή του.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

10:00-12:30 Βιωματικά εργαστήρια στον υγρότοπο Βουρκαρίου Μεγάρων

Η σπουδαιότητα του Βουρκαρίου για τη φύση και τον άνθρωπο-Λειτουργίες και αξίες των υγροτόπων μέσα από εκπαιδευτικές δραστηριότητες, Μαρία Κατσακιώρη & Κατερίνα Μπόλη (ΕΚΒΥ) & Βάσω Κόντου (ΚΠΕ Ελευσίνας)

Βλάστηση, η «ραχοκοκκαλιά» του υγροτόπου Βουρκαρίου, Διονύσης Μέρμηγκας (Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας)

H θαλάσσια βιοποικιλότητα του Βουρκαρίου, Διονύσης Οικονόμου (ΚΠΕ Ελευσίνας)

Θετικές και αρνητικές ανθρώπινες παρεμβάσεις στον υγρότοπο Βουρκαρίου, Αλεξάνδρα Τσίγκου (ΔΠΕ Δυτικής Αττικής) & Νάντια Γαλανοπούλου (ΚΠΕ Ελευσίνας)

Η ορνιθοπανίδα του υγροτόπου Βουρκαρίου, Ρούλα Τρίγκου (ΕΟΕ)

12:30-13:00 Διάλειμμα-Πρόχειρο γεύμα

13:00-13:20 Οι δράσεις της τοπικής κοινωνίας για την προστασία και διατήρηση του υγροτόπου, Συντονιστικός Φορέας Συλλόγων για την προστασία του Βουρκαρίου

13:20-15:00 Αποτυπώνοντας το όραμά μας για το Βουρκάρι σε ένα εργαστήριο World Cafe σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία, συντ. Μαρία Κατσακιώρη (ΕΚΒΥ), Αλεξάνδρα Τσίγκου (ΔΠΕ Δυτικής Αττικής) & Βαρβάρα Πετρίδου (ΔΔΕ Β΄ Αθήνας)

15:00 Λήξη σεμιναρίου-Επιστροφή

 

Οι εκπαιδευτικοί θα μετακινηθούν δωρεάν με λεωφορείο, το οποίο θα πραγματοποιήσει το ακόλουθο δρομολόγιο:

09:00 Εκκίνηση από Άνω Λιόσια (Προαστιακός Άνω Λιοσίων)

09:20 Ασπρόπυργος (Γωνία 28ης Οκτωβρίου & Λεωφόρου Δημοκρατίας-Coffee Time)

09:30 Γέφυρα Ασπροπύργου (Στάση λεωφορείων δίπλα στο πρώην ΙΚΑ)

09:40 Ελευσίνα (Ηρώων Πολυτεχνείου- Στάση λεωφορείων απέναντι από Goody’s)

09:50 Νέα Πέραμος (απέναντι από 1ο ΔΣ Νέας Περάμου)

10:00 Υγρότοπος Βουρκαρίου (Τείχος Αγίας Τριάδας)

15:00 Επιστροφή από Βουρκάρι για Άνω Λιόσια

 

Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να είναι κατάλληλα ενδεδυμένοι για εργασία στο πεδίο (υποδήματα, καπέλο κ.ά.).

Όσοι εκπαιδευτικοί επιθυμούν να παρακολουθήσουν το σεμινάριο μπορούν να υποβάλλουν την αίτησή τους έως και τη Τετάρτη 15/3/2017 ώρα 12:00 στον παρακάτω σύνδεσμο:

https://goo.gl/forms/6ve9IVAd38UFJePI3

 

Ημερίδα για τον υδροβιότοπο Βουρκάρι Μεγάρων

Η Περιφέρεια Αττικής σας καλεί στην ενημερωτική ημερίδα σχετικά με τον υγρότοπο του Βουρκαρίου στις 23 Φεβρουαρίου 2017, στα Μέγαρα.

Η ημερίδα διοργανώνεται στο πλαίσιο του έργου «ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΣΥΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ» στο Πρόγραμμα GR02 – ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΥΔΑΤΩΝ» του ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ (ΧΜ ΕΟΧ) 2009-2014. Η Πράξη συγχρηματοδοτείται από τον ΧΜ ΕΟΧ 2009-2014 (85% ΧΜ ΕΟΧ, 15% Εθνικοί Πόροι).

Στόχος του έργου είναι η βελτίωση της γνώσης, η αύξηση της ευαισθητοποίησης για 50 υγροτόπους της Αττικής και η επιστημονική τεκμηρίωση της οριοθέτησης των υγροτόπων αυτών. Επίσης η επιστημονική τεκμηρίωση για τη λήψη των απαιτούμενων μέτρων προστασίας, διαχείρισης και αποκατάστασης στις περιοχές: ρέμα Πικροδάφνης και της εκβολής του, έλος Βουρκάρι Μεγάρων και υγρότοπος Πάχης, λίμνη Κουμουνδούρου, και παράκτιο έλος Σχινιά, σε εφαρμογή του μέτρου RBD06_SM07_041 «Ανασύσταση και αποκατάσταση περιοχών υγροβιότοπων» του Σχεδίου Διαχείρισης Υδατικού Διαμερίσματος Αττικής και της Στρατηγικής για τη Διατήρηση των Υγροτόπων της Αττικής και την Προσαρμογή τους στην Κλιματική Αλλαγή.

Φορέας Υλοποίησης του έργου είναι η Περιφέρεια Αττικής. Εταίροι του έργου είναι το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων, ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Σχινιά Μαραθώνα και το Νορβηγικό Ερευνητικό Ινστιτούτο ΝΙΟΒΙΟ.

Στόχος της ημερίδας είναι η γνωστοποίηση των θεμάτων γύρω από τον υγρότοπο του Βουρκαρίου.

ΗΜΕΡΙΔΑ: Έλος Βουρκαρίου

Μέγαρα, 23/02/2017

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

10:30 – 11.00 Προσέλευση

11:00 – 11:15 Χαιρετισμοί

• ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ – Δήμαρχος Μεγαρέων
• ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ – Περιφερειακός Σύμβουλος, Εντεταλμένος για Θέματα Περιβάλλοντος

• ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΗΣ – Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Περιβαλλοντικών
  • Δράσεων Στέλεχος Μονάδας Β’ (πρώην) ΕΥΣΠΕΔ

11.15 – 12.30 Παρουσίαση του έργου

Προεδρείο: Ελένη Μουγιάκου, Περιφέρεια Αττικής

• «Παρουσίαση έργου και των αποτελεσμάτων» – ΕΛΕΝΗ ΦΥΤΩΚΑ, Ελληνικό Κέντρο Υγροτόπων Βιοτόπων (ΕΚΒΥ) – Επιστημονικός συντονισμός

• «Η ορνιθοπανίδα του υγροτόπου Βουρκαρίου» – ΡΟΥΛΑ ΤΡΙΓΚΟΥ, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία

• «Μέτρα αποκατάστασης και βήματα υλοποίησης» – ΑΡΓΥΡΩ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/νση Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής – Συντονισμός του έργου

 

Ερωτήσεις και Συζήτηση

12:30 – 13:00 Διάλλειμα για καφέ

13:00 – 14:00 Οι τοπικοί φορείς στο προσκήνιο

Προεδρείο: Αντιγόνη Γκούφα, Περιφέρεια Αττικής

• «Σύντομο Ιστορικό, Παρουσίαση του ΠΔ και προτάσεις ανάδειξης » – ΤΑΣΟΣ ΔΕΣΚΟΣ, Ιδρυτικό μέλος Συντονιστικού Φορέα Συλλόγων για την προστασία του Βουρκαρίου
• «Παρουσίαση σχετικά με το τείχος και τον πολιτιστικό πλούτο του Βουρκαρίου» – ΘΑΝΟΣ ΚΑΡΓΟΠΟΥΛΟΣ, Μέλος πολιτιστικού συλλόγου Αγίας Τριάδας Μεγάρων
• «Εκπαιδευτικές Δράσεις στο Βουρκάρι» Αλεξάνδρα Τσίγκου, Υπ/νη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΔΠΕ Δυτικής Αττικής

Ερωτήσεις και Συζήτηση

Ρεπορτάζ της ΕΡΤ για το Βουρκάρι

Δείτε εδώ όλο το ρεπορτάζ της ΕΡΤ για το Βουρκάρι.

Στην Αττική υπάρχουν περισσότεροι από 10, μεταξύ αυτών το Βουρκάρι στα Μέγαρα που φιλοξενεί 150 σπάνια είδη υδρόβιων πουλιών.

Το προσεχές διάστημα αναμένεται να δημοσιευτεί το προεδρικό διάταγμα, με το οποίο οριοθετείται και χαρακτηρίζεται το Βουρκάρι ως Περιφερειακό Πάρκο.

Πρόκειται για μία νίκη σε έναν πολυετή αγώνα που έδωσαν η τοπική κοινωνία και περιβαλλοντικές οργανώσεις, προκειμένου να προστατευτεί και να αξιοποιηθεί με όρους βιώσιμης ανάπτυξης ο σημαντικότερος υγρότοπος της δυτικής Αττικής.

Πρόκειται για ένα «διαμάντι βιοποικιλότητας», όπως χαρακτηρίζεται από περιβαλλοντολόγους ο υγρότοπος Βουρκαρίου, καθώς, μεταξύ άλλων, φιλοξενεί σπάνια αποδημητικά πουλιά, από κοκκινόχηνες μέχρι και φλαμίνγκο, ενώ αποτελεί σημαντικό πυλώνα για τη διατήρηση της ισορροπίας του οικοσυστήματος της περιοχής.

Οι κυριότερες απειλές για τον υγρότοπο και το οικοσύστημά του προέρχονται από αποθήκες καυσίμων, διαρροές λυμάτων του γειτονικού αεροδρομίου, αλλά και από καλλιέργειες και άναρχα δομημένες οικίες και αποθήκες, οι οποίες πιθανά ρυπαίνουν τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα, ο οποίος με τη σειρά του τροφοδοτεί τον παράκτιο υγρότοπο με νερό.

 

Κατοχυρώνεται θεσμικά ο υγρότοπος Βουρκαρίου

Σύντομα αναμένεται η δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος με το οποίο χαρακτηρίζεται η περιοχή του υγροβιοτόπου ως «Περιφερειακό Πάρκο», σύμφωνα με τη διεύθυνση Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας Αττικής, η οποία διοργάνωσε επίσκεψη στη περιοχή του έλους Βουρκαρίου, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα για τους υγρότοπους.

Ο υγρότοπος βρίσκεται μεταξύ της Νέας Περάμου και της Πάχης μεγάρων. Στα νότια επεκτείνεται η χερσόνησος της Αγίας Τριάδας, βορειανατολικά βρίσκεται ο δίαυλος του νησιού, ενώ στα ανατολικά είναι η Σαλαμίνα. Η περιοχή διακρίνεται για την αξιοσημείωτη χερσαία πανίδα της, για την ποικιλία ψαριών, καθώς η απουσία ρευμάτων προσελκύει δεκάδες ψάρια, τα οποία πηγαίνουν εκεί για να αναπαραχθούν. Έχουν όμως παρατηρηθεί και τουλάχιστον 150 είδη πτηνών, τα οποία χρησιμοποιούν τον υγρότοπο, ως μεταναστευτικό σταθμό. Μεγάλη είναι η προσπάθεια των κατοίκων να προστατευτεί η περιοχή, καθώς είχε χαρακτηριστεί βιομηχανική ζώνη το 2003, με σημαντικές επιπτώσεις, όπως είναι αντιληπτό για το περιβάλλον. Αυτή η προσπάθεια ολοκληρώνεται πλέον με τη θεσμική κατοχύρωση του υγροτόπου με το Π.Δ.

Αρωγοί σε αυτή την προσπάθεια είναι η διεύθυνση Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας Αττικής, το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων, το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, τοπικοί σύλλογοι, αλλά και ο Δήμος Μεγάρων.

Σύμφωνα με την προϊσταμένη της δ/νσης Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Περιφέρειας Αττικής Αργυρώ Παρασκευοπούλου, στόχος είναι η γνώση γύρω από το θέμα των υγροτόπων και τις πιέσεις που αυτοί δέχονται από τις ανταγωνιστικές επεκτάσεις.

Η Περιφέρεια Αττικής αναφέρει μάλιστα, πως «οι κυριότερες απειλές για τον υγρότοπο και το οικοσύστημά του προέρχονται από αποθήκες καυσίμων, εκροές αγωγού, διαρροές καυσίμων και λυμάτων του γειτονικού αεροδρομίου αλλά και από καλλιέργειες και άναρχα δομημένες οικίες και αποθήκες, οι οποίες πιθανά ρυπαίνουν τον υπόγειο υδροφόρο ο οποίος με την σειρά του τροφοδοτεί τον παράκτιο υγρότοπο με νερό». Παράλληλα στο επίκεντρο της περιφέρειας είναι η αύξηση της ευαισθητοποίησης για τους συνολικά 50 υγροβιότοπους της Αττικής.

Από την πλευρά της η συντονίστρια ενημέρωσης δράσεων διατήρησης, της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας Ρούλα Τρίγκου, επισημαίνει πως οι υγρότοποι είναι μια κληρονομιά, μπορεί κάποιος/α κάποια να επισκεφτεί το μέρος και να δει σπάνια είδη πτηνών, τα οποία έρχονται εδώ επειδή είναι ο μοναδικός υγρότοπος με υφάλμυρο νερό για να τραφούν οι πληθυσμοί των πουλιών. Παρατήρησε επίσης την έλευση φέτος αρκετών πτηνών από την Βόρεια Ευρώπη, κάτι που οφείλεται στην έντονη κακοκαιρία.

Καθοριστική είναι όμως η παρουσία του συντονιστικού φορέα των συλλόγων για την προστασία του Βουρκαρίου, ο οποίος σε ανακοίνωση του σημειώνει πως μέχρι πριν λίγα χρόνια η υγροτοπική περιοχή «λειτουργούσε ως χώρος ανεξέλεγκτης απόρριψης μπάζων» προσθέτοντας πως μετά από πολύχρονες προσπάθειες η περιοχή θα χαρακτηριστεί «Περιφερειακό Πάρκο».

Αξίζει να αναφερθεί πως δίπλα στον υγρότοπο συνορεύει το τείχος της Αγίας Τριάδας το οποίο ορθώνεται περιμετρικά του οικισμού της Αγίας Τριάδας. Πηγές αναφέρουν, ότι το τείχος ξεκίνησε να φτιάχνεται το 1818 και ολοκληρώθηκε το 1823 και έπαιξε μεγάλο ρόλο στην προστασία των κατοίκων των Μεγάρων από του Τούρκους, κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης. Έχει μήκος 600 μ., μαζί με τους εφτά προμαχώνες του, ενώ το ύψος του αγγίζει τα 4 μέτρα.

(Αναδημοσίευση από το διαδικτυακό ραδιόφωνο Στο κόκκινο)

Εκπαιδευτικές – επιμορφωτικές δράσεις σε Υδροβιότοπους της Δυτικής Αττικής

Η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Αττικής, δια της Υπευθύνου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων, διοργανώνει μια σειρά προαιρετικών εκπαιδευτικών – επιμορφωτικών δράσεων για μαθητικές ομάδες Δ-Ε-ΣΤ τάξεων και τους εκπαιδευτικούς τους με στόχο την ανάδειξη της αξίας καθώς και την ευαισθητοποίηση μαθητών και εκπαιδευτικών για την προστασία δύο αξιόλογων υδροβιότοπων της Δυτικής Αττικής: του Βουρκαρίου Μεγάρων και της Λίμνης Κουμουνδούρου – Ρειτών στον Ασπρόπυργο.

Οι δράσεις θα γίνουν σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς και επιστημονικούς φορείς καθώς και εθελοντικούς συλλόγους που δραστηριοποιούνται στην αντίστοιχη περιοχή. Θα περιλαμβάνουν περιβαλλοντικό μονοπάτι, ορνιθοπαρατήρηση, έρευνα του οικοσυστήματος και των πιέσεων που αυτό δέχεται, γνωριμία με τη χλωρίδα, πειράματα για την ποιότητα υδάτων, σύνδεση με την τοπική ιστορία, κατασκευές και παρεμβάσεις. Οι εκπαιδευτικοί θα παραλάβουν κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό που μπορούν να αξιοποιήσουν στην τάξη και θα ασκηθούν βιωματικά σε μεθοδολογικά εργαλεία για την προσέγγιση ενός υγροτοπικού οικοσυστήματος.

Πιο συγκεκριμένα:

Α. Την Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2017 από τις 9:00 έως τις 12:30 στη Λίμνη Κουμουνδούρου – Ρειτών διοργανώνει εκπαιδευτική δράση για 100 μαθητές σε συνεργασία με το Κ.Π.Ε. Ελευσίνας, το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. (Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών), την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, τον Σύλλογο ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ. Χαϊδαρίου, την Εθελοντική Ομάδα ΘΡΙΑ Ασπροπύργου και την υποστήριξη του Δήμου Ασπροπύργου.

Β. Την Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου 2017 από τις 9:00 έως τις 12:30 στο Βουρκάρι Μεγάρων διοργανώνει εκπαιδευτική δράση για 100 μαθητές σε συνεργασία με το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ελευσίνας, την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, τον Συντονιστικό Φορέα Συλλόγων Προστασίας Βουρκαρίου και εθελοντές.

Σε όλες τις δράσεις οι μαθητές θα πρέπει να φοράνε κατάλληλα υποδήματα, αδιάβροχα μπουφάν, γάντια, σκουφάκια, να έχουν μαζί τους κολατσιό και σημειωματάρια με μολύβια. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να συνοδεύουν τους μαθητές τους καθ’ όλη τη διάρκεια των δραστηριοτήτων και να είναι υπεύθυνοι για τη συμπεριφορά των μαθητών. Η μετακίνηση προς και από τον αντίστοιχο υδροβιότοπο θα γίνει με ευθύνη του σχολείου και τη σύμφωνη γνώμη του Συλλόγου Διδασκόντων.

Καλούνται οι εκπαιδευτικοί που επιθυμούν να πάρουν μέρος σε κάποια από τις παραπάνω δράσεις να επικοινωνήσουν με την Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στα τηλέφωνα 2131600830 ή 6937280948 μέχρι την Τρίτη 31 Ιανουαρίου ώρα 15:00.

Αν υπάρχει μεγάλη ζήτηση από τα σχολεία, η δράση θα επαναληφθεί.

Σε περίπτωση κακοκαιρίας το έγγραφο θα ανακοινοποιηθεί με νέες ημερομηνίες.

Περιφερειακό πάρκο χαμένο στη γραφειοκρατία- Εκκρεμεί η υπογραφή του ΠΔ για το Βουρκάρι Μεγάρων μετά την απόφαση του ΣτΕ

Αναδημοσιεύουμε από την εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» του Σαββάτου 12/09/2015.

της Μάχης Τράτσα

Εννέα μήνες μετά τη θετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) επί του προεδρικού διατάγματος (ΠΔ) για τον υγρότοπο στο Βουρκάρι Μεγάρων, το θέμα παραμένει ακόμη σε εκκρεμότητα.

Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο θεωρεί ότι το Βουρκάρι έχει υποβαθμιστεί και η προστασία του είναι επιβεβλημένη. Γι’ αυτό επέστρεψε στο υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας το ΠΔ επισημαίνοντας ότι «πρέπει να δημοσιευθεί αμέσως προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω δημιουργία μη αναστρέψιμων καταστάσεων στην περιοχή του υγροτόπου».

Παρ’ όλα αυτά, το ΠΔ με το οποίο το Βουρκάρι θα χαρακτηριστεί περιφερειακό πάρκο και θα οριστούν ζώνες προστασίας, χρήσεις γης, περιορισμοί δόμησης και μέτρα διαχείρισης ακόμη δεν έχει δημοσιευθεί. Την ίδια ώρα τα προβλήματα διαιωνίζονται καθώς ο υγρότοπος συνορεύει με τη βιομηχανική περιοχή.

Η δύναμη της φύσης

Και όμως η φύση επιβιώνει σε πείσμα των… πιέσεων που δέχεται το Βουρκάρι. Πριν από λίγες ημέρες, όπως αναφέρει ο κ. Στέργιος Τσαρτακλέας από τον Συντονιστικό Φορέα των Συλλόγων για την Προστασία του υγροτόπου, δεκάδες φλαμίνγκο επισκέφθηκαν τον υγρότοπο των Μεγάρων. Τα μέλη του Φορέα παρακολουθούν την άγρια ζωή και καταγράφουν τις συχνές επισκέψεις και μετακινήσεις της ορνιθοπανίδας στην περιοχή.

Το Βουρκάρι είναι ένας παράκτιος αλμυρός υγρότοπος ο οποίος τροφοδοτείται κυρίως από τη θάλασσα και τις βροχές. Σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, στα ύδατα του Βουρκαρίου έχουν παρατηρηθεί περισσότερα από 150 είδη πτηνών, μεταξύ των οποίων πολλοί ερωδιοί, κύκνοι, φλαμίνγκο, ψαραετοί, πάπιες, μελανοκέφαλοι γλάροι κ.ά. Από αυτά τρία είδη συγκαταλέγονται στα παγκοσμίως απειλούμενα και 11 στα απειλούμενα σε εθνικό επίπεδο. Στα θαλάσσια τμήματα φιλοξενεί ψάρια (τσιπούρες, σαργούς κ.ά.) και στα χερσαία σκαντζόχοιρους, ασβούς, λιμνοβάτραχους, χελώνες κ.τ.λ. Ο υγρότοπος κρίνεται από τους επιστήμονες ιδιαίτερα σημαντικός καθώς αποτελεί σημαντικό «σταθμό» για τα πουλιά κατά τη μεταναστευτική περίοδο. Παλαιότερα το Βουρκάρι εκτεινόταν σε πέντε τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ σήμερα έχει συρρικνωθεί σε ένα ως δύο τ.χλμ. εξαιτίας ανθρώπινων επεμβάσεων: βιομηχανική περιοχή εφάπτεται του υγροτόπου, έκταση έχει μπαζωθεί, αυθαίρετα έχουν καταλάβει τη γύρω περιοχή, εκτάσεις έχουν οικοπεδοποιηθεί, το στρατιωτικό αεροδρόμιο επεκτάθηκε καταλαμβάνοντας μέρος του υγροτόπου κ.λπ.

Σε αναμονή από το 2011

Η αρχή για την προστασία του Βουρκαρίου δόθηκε το 2011 από την τότε υπουργό Περιβάλλοντος κυρία Τίνα Μπιρμπίλη, η οποία, αφού ενημερώθηκε για το θέμα από φορείς της περιοχής, έδωσε εντολή για τη σύνταξη ενός σχεδίου ΠΔ, ενώ ανέστειλε και την έκδοση νέων οικοδομικών αδειών.

Τελικά το σχέδιο εστάλη στο ΣτΕ το 2014 από τον τότε αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος κ. Νίκο Ταγαρά και επεστράφη στο υπουργείο τον περασμένο Ιανουάριο με θετική γνωμοδότηση και ήσσονος σημασίας παρατηρήσεις. Για παράδειγμα, αναφέρεται ότι προτού αποσταλεί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για να υπογραφεί θα πρέπει να προσυπογραφεί και από τον υπουργό Πολιτισμού καθώς στην περιοχή υπάρχουν αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και διάσπαρτες αρχαιότητες (τείχος Μεγαρίδας, τείχος της περιόδου της Επανάστασης).

Το σχέδιο ΠΔ καθορίζει τα όρια του περιφερειακού πάρκου στην εκτός σχεδίου περιοχή του Δήμου Μεγαρέων, καθορίζει χρήσεις γης και μέτρα προστασίας και διαχείρισης εντός των ορίων κατά ζώνες και προβλέπει επιτρεπόμενες επεμβάσεις σε αυτές. Στην πρώτη ζώνη οι περιορισμοί είναι πιο αυστηροί και επιτρέπονται η γεωργία και η κατασκευή ήπιων υποδομών για λόγους περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ενημέρωσης· στη δεύτερη ζώνη επιτρέπεται η κατασκευή αποθηκών, συσκευαστηρίων γεωργικών προϊόντων και κατοικιών, ενώ η τρίτη ζώνη περιλαμβάνει τον οικισμό Νέο Μελί.

Δείτε εδώ τη σχετική δημοσίευση στο site της εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ»:

Περιφερειακό πάρκο χαμένο στη γραφειοκρατία Εκκρεμεί η υπογραφή του ΠΔ για Βουρκάρι Μεγάρων μετά την απόφαση του ΣτΕ

Με όραμα για το Βουρκάρι

Να γνωρίσουν και να μελετήσουν βιωματικά έναν υδροβιότοπο θέλησαν οι μαθητές μας μιας και μια ολόκληρη χρονιά ασχολήθηκαν με το νερό και τους υδροβιότοπους. Στο εγχείρημα αυτό* είχαμε τη συνεργασία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, του ΚΠΕ Ελευσίνας, του Συντονιστικού Φορέα Συλλόγων Βουρκαρίου και της Εθελοντικής Ομάδας Μεγάρων ΚΟΥΡΟΣ.

Έτσι μια ολόκληρη μέρα 80 μαθητές και μαθήτριες από το 5ο και το 6ο ΔΣ Ασπροπύργου, από το 1ο και το 5ο ΔΣ Μεγάρων ξεχύθηκαν στο Βουρκάρι, παρατήρησαν τα υδρόβια πουλιά (φοινικόπτερα, γλάρους, λευκοτσικνιάδες και σταχτοτσικνιάδες) που εγκαταβιούν στον υδροβιότοπο, περπάτησαν στην ακτή και κατέγραψαν την θαλάσσια ζωή της, πήραν συνέντευξη από τον ορνιθολόγο, έμαθαν την ιστορία για την κατασκευή του τείχους της Αγίας Τριάδας περπατώντας δίπλα του, έπαιξαν παιχνίδια με τα στοιχεία του οικοσυστήματος και έφτιαξαν τροφικές πυραμίδες, κατέγραψαν τις απειλές και τις πιέσεις που δέχεται το οικοσύστημα από τις χρήσεις γης. Χωρισμένοι σε ομάδες κατέγραψαν τις παρατηρήσεις τους και έκαναν τις διαπιστώσεις τους για το παρόν του χώρου. Πρότειναν όμως και λύσεις για τα προβλήματά του και έκαναν προτάσεις για την ανάδειξή του σε υπερτοπικό περιβαλλοντικό πάρκο, όπως πρόσφατα ανακηρύχτηκε από το ΣτΕ. Στο τέλος οραματίστηκαν το μέλλον του Βουρκαρίου, όπως θα το ζουν μετά από λίγα χρόνια ως ενήλικες.

Ευχαριστούμε όλους τους φορείς που υποστήριξαν αυτή μας την προσπάθεια και ιδιαίτερα τον Τάσο Δέσκο, τον Δημήτρη Πλαταρά, την Ιωάννα Παπαλεξίου, τον Διονύση Οικονόμου, τους εθελοντές του ΚΟΥΡΟΥ, τους εκπαιδευτικούς Μάνθα Αποστολοπούλου, Αθηνά Μιχελοπούλου, Βαλάντη Καραγιαννίδη και Αγγελική Ρούσσου.

Ευχόμαστε το όραμα των μικρών αγαπημένων μαθητών μας για το Βουρκάρι πολύ σύντομα να πάρει σάρκα και οστά!

* Η δράση διοργανώθηκε από την Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΔΠΕ Δυτικής Αττικής και υλοποιήθηκε στις 29/5/2015.